Rośliny klasyfikowane jako lecznicze i/lub przyprawowe wytwarzają szereg substancji chemicznych, które decydują o ich wyjątkowych walorach. Szczególne miejsce wśród tych substancji zajmują olejki eteryczne.
Olejki eteryczne są mieszaniną związków chemicznych o charakterze lotnym; terpenów lub pochodnych fenylopropanu oraz śladowych ilości innych substancji.
Rola fizjologiczna olejków eterycznych w roślinie nie jest do końca znana; są one wytwarzane w cytoplazmie komórek endogennej lub egzogennej tkanki wydzielniczej. Mają charakter metabolitów wtórnych i mogą być: wydzielane do przestrzeni międzykomórkowych lub do przestrzeni między ścianą komórkową i kutykulą, powstawać przy degradacji komórki i być "zamknięte" w skorkowaciałej ścianie komórkowej lub w przypadku jednoczesnej degradacji ściany komórkowej dostawać się do przestrzeni międzykomórkowych, utrzymywane w komórkach wchodzących w skład włosków gruczołowych.
Olejki eteryczne występują w bardzo małych ilościach, w niezwykle delikatnych strukturach tkanki wydzielniczej takich jak: komórki olejkowe, gruczoły olejkowe, włoski gruczołowe, przewody i kanały olejkowe, schizogenicze i lizogeniczne zbiorniki olejkowe. Jeśli chcemy w pełni korzystać z wszystkich walorów surowca zielarskiego istotne jest zachowanie jak największej ilości olejków eterycznych w nim zawartych, co jest możliwe tylko jeśli naturalne struktury tkanki wydzielniczej nie zostaną uszkodzone.
Powyższy opis chyba dość wyczerpująco wyjaśnia dlaczego rośliny lecznicze najlepiej suszyć, przechowywać i stosować w stanie jak najmniej rozdrobnionym.
Dobrym przykładem może być melisa lekarska;
Ziele melisy w stanie naturalnym może zawierać do 0,5% olejku eterycznego (średnio 0,1 - 0,3%), Farmakopea Polska wymaga aby olejku eteryczne w surowcu było nie mniej niż 0,05%, a kupione w sklepie zielarskim, rozdrobnione ziele melisy często nie odpowiada normom i w najgorszym razie zawiera zaledwie 0,01% olejku eterycznego (Różański 2007).
W przypadku roślin leczniczych, których podstawowymi substancjami czynnymi są olejki eteryczne możemy być pewni, że w stanie rozdrobnionym będą mieć dużo słabsze działanie. Niestety bardzo trudno znaleźć w sprzedaży surowiec nierozdrobniony. Tym bardziej polecamy wszystkim nasze zioła, które są suszone w pęczkach, w sposób naturalny, przy minimalnym dostępie światła, a później przechowywane i sprzedawane w całości.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz