pokrzywa

Pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica L.) jest jedna z najcenniejszych roślin leczniczych w naszej florze.

Działa oczyszczająco i "krwiotwórczo", wpływa na obniżenie cukru we krwi, pomaga w problemach dróg moczowych i żółciowych oraz wątroby i układu pokarmowego, działa również w niektórych infekcjach wirusowych i bakteryjnych. Głównym atutem pokrzywy jest bardzo duża zawartość bardzo cennego dla ludzkiego (innych zwierząt również) organizmu żelaza.

Oprócz odwarów z suszonego i świerzego ziela wykonuje się szereg wyciągów i preparatów pokrzywowych o różnorakim zastosowaniu. Bardzo dobre właściwości posiada również sok ze świeżych pokrzyw (szczególnie wiosną).

Wyczerpujący opis pokrzywy, autorstwa dr Różańskiego można znaleźć pod adresem: http://www.luskiewnik.pl/urtica/preparaty.htm

Właściwości pokrzywy wykorzystuje się również zewnętrznie:

Przede wszystkim w pielęgnacji włosów - zarówno szampony, jak i odżywki na bazie pokrzywy bardzo dobrze sprawdzają się dla włosów przetłuszczających się oraz cienkich i zniszczonych. Pomagają również przy łupieżu oraz w zaburzeniach łojotokowych i stanach zapalnych skory głowy. Można stosować sok ze świeżych liści lub odwary ze świeżego lub suszonego ziela.

Pokrzywę można wykorzystywać również w preparatach do pielęgnacji twarzy i ciała takich jak toniki czy maseczki. Bardzo wartościowa dla skóry jest kapel pokrzywowa z sokiem lub odwarem z tej rośliny.

W lecznictwie ludowym odwary stosowano na wzmocnienie organizmu, ale głównie zalecano chłostanie pokrzywą nagiego ciała, w bólach mięśniowych i kostnych.

Dla Słowian pokrzywa była rośliną magiczną używaną do ochrony przed demonami i urokami. Wykorzystywana była w postaci naparów o właściwościach eterycznych, którym należało skropić ubranie i siedziby mieszkalne. Przed nadejściem burzy palono pokrzywę wierząc, iż zapobiegnie uderzeniom pioruna w gospodarstwo.

W magii pokrzywa wzmacnia również płodność i erotykę, ma działanie ochronne, oczyszczające, lecznicze i wspomagające; wspiera rozwój indywidualności, harmonizuje z otoczeniem, likwiduje przesądy i uprzedzenia, wzmacnia realizm, pomaga rozpoznać i zrozumieć własne uczucia i emocje, pobudza determinację w działaniu, wszelkie skrajne stany emocjonalne.

Pokrzywa posiada również szereg zastosowań praktycznych.

Mieszkańcy Sachalinu na przykład wykorzystywali pokrzywę do otrzymywania przędzy z której pletli powrozy i sieci rybackie. Podobnie postępowali rybacy z Kamczatki, którzy włókna pokrzywy wykorzystywali do produkcji sieci odznaczających się trwałością i lekkością, długo nie nasiąkały wodą i nie gniły. Podczas I wojny światowej w Niemczech z pokrzywy wytwarzano materiały ubraniowe, ze względu na brak bawełny.

Dziś dość powszechnie w naturalnych uprawach (również na podkarpackim polu) stosowana jest tzw. gnojówka pokrzywowa, czyli sfermentowany roztwór ziela pokrzywy. Wykazuje on silne działanie wzmacniające i ochronne.

Pokrzywa zwyczajna jest rośliną jadalną.

Poza wspomnianym wcześniej bardzo zdrowym sokiem ze świeżych liści, gatunek ten znajduje zastosowanie w szeregu różnych potraw.

Najpopularniejsze są zupy; albo w formie polewki - najczęściej z ziemniakami, marchewką i pietruszką, albo w formie kremu - solo lub z brokułem, szpinakiem lub porem. Jedną i drugą można podawać z jajkiem na twardo.
Z pokrzywy można zrobić pyszny farsz do pierogów, z dodatkiem np. twarogu lub szpinaku.
Bardzo smaczne jest również pesto z pokrzywy (można do niego wykorzystać wytłoczyny po zrobieniu soku) podduszonej na patelni z czosnkiem, solą i oliwą z oliwek.
Liście pokrzywy można dodawać do jajecznicy czy omletu. Bardzo dobrze smakują również z białym serem w towarzystwie szczypiorku. 
Do kanapek świetnie pasuje masło pokrzywowe czy dip z awokado.

Sok lub wywar z liści pokrzywy może być stosowany zamiast podpuszczki w serach wegetariańskich.
Sok pokrzywowy można zmieszać z ciepłym miodem (jedna część soku z pokrzywy na cztery części miodu) - zlany do słoika możemy przechowywać do dwóch lat.

Pyłek pokrzywy w mikroskopii skaningowej.

Na podkarpackim polu dostępne jest świeże i suszone ziele pokrzywy.